دستورات عمومی Linux

در راهنمای ذیل سعی شده است به یکسری از دستوراتی که بیشترین استفاده را در سرورهای لینوکس و یونیکسی دارد اشاره کنیم.
دستور cat
این دستور محتویات یک فایل متنی را روی کنسول استاندارد نمایش میدهد. برای نمایش محتویات فایل به صورت برعکس (آخرین خط در اول) نیز میتوان از دستور Tac (برعکس cat) استفاده کرد.
دستور cd
cd مخفف (Change Directory) جهت تغییر مسیر جاری استفاده میشود.cd /home دستور میدهد تا از طریق مسیری که به آن داده شده وارد پوشهٔ home شود.
.. cd برای بازگشت به پوشهٔ قبلی کافی است از دو نقطهٔ ممتد استفاده کنید.
cd استفاده این دستور به صورت تنها شما را به دایرکتوری خانه کاربر جاری منتقل میکند.
~ cd در هر مسیری که باشید با زدن این دستور به روت اصلی(home) بر می گردید.
دستور cp
دستور copy) cp) با استفاده از این دستور میتوان نسخهٔ مشابهی از یک پرونده را در محلی دیگر کپی کرد.cp myfile yourfile فایل اول را به فایلی با نام فایل دوم کپی میکند.
cp -i myfile yourfile قبل از OverWrite کردن سوال کند.
دستور dd
دستور Disk duplicate) dd) محتویات یک ابزار را به ابرازی دیگر کپی میکند.در دستور زیر بکاپ از هارد در هارد دیگر انجام می شود.dd if=/dev/sda of=/dev/sdb
ممکن است گاهی بعضی از فایل ها توسط سیستم عامل قابلیت کپی برداری نداشته باشد، با دستور زیر آن را نادیده خواهید گرفت.
dd if=/dev/sda of=/dev/sdb conv=noerror,sync
ایجاد Image از هارد دیسک
dd if=/dev/hda of=~/hdadisk.img
ریستور کردن بکاپ Image
dd if=hdadisk.img of=/dev/hdb
تهیه بکاپ از یک پارتیشن خاص
dd if=/dev/hda1 of=~/partition1.img
ایجاد ISO از CD-Rom
dd if=/dev/cdrom of=tgsservice.iso bs=1048
دستور df
df گزارش و چاپ میزان فضای مصرفی و آزاد پارتیشن ها (سیستم فایل ها) را می دهد.df -h منظور از h- عبارت human-readable است،که سایز و حجم فضا را با فرمت خواناتر نشان می دهد.مانند: ۱ K 234M 2G
df -ht برای نشان دادن نوعی خاص از سیستم فایل، به طور مثال ext4 استفاده می شود.مثال: df -ht ext4
df -hT در یک ستون نوع سیستم فایل را نیز نمایش می دهد.
df -x FS_TYPE از نمایش فایل سیستمهای مشخص شده خود داری میکند.مثال: df -hx ext4
df -l فقط فایل سیستمهای محلی را نمایش میدهد. (از نمایش دادن فایل سیستمهای شبکهای خود داری میکند)
df -k در هنگام چاپ آمار و ارقام به جای استفاده از واحد ۵۱۲ بایتی، از واحدهای ۱۰۲۴ بایتی استفاده میکند.
df -P از قالب خروجی استاندارد و قابل حمل استفاده میکند.
دستور Find
find یکی از انعطاف پذیرترین و قوی ترین دستورات برای جستجوی فایل هاست.در مثال فوق تمامی فایل های index.php موجود در پارتیشن ریشه (/) و زیر شاخه های آن را نمایش می دهد.find / -name index.php
دستور less
less برای نمایش محتویات فایل های متنی است .دستور less به این صورت استفاده می شود less filenameمثال:less /etc/passwd
برای خروج از فرمان less از کلید Q مخفف Quit به معنی خروج استفاده می کنیم .
دستور ln
ln -s test symlink لینک های سمبولیک (Symbolic Links) و همچنین لینک های سخت (Hard Links) به کار می رود .ln file link برای ایجاد لینک های سخت
ln -s item link برای ایجاد لینک های سمبولیک که آیتم یک فایل یا یک پوشه است.
دستور locate
locate یکی از سریع ترین راه های یافتن فایل های مختلف در لینوکس است.locate filename مثال: locate configlocate -n در صورت زیاد بودن نتایج جستجو، از پارامتر n دستور locate برای ایجاد محدودیت استفاده می شود.مثال: lang=”bash”>locate “*.php” -n 15
locate -b در صورتی که در نظر است خروجی فقط نتایج دلخواه باشد و در واقع قصد دارید که دستور را محدود کنید.
locate -i نتایج به حروف بزرگ و کوچک محدود می شوند.
دستور logout
logout برای خروج از سیستم عامل لینوکس می باشد.
دستور ls
ls فرمانی برای فهرست کردن پروندهها در سیستمعامل لینوکسی می باشد.ls -a تمامی فایلها و دایرکتوریها، از جمله آنهایی که با نقطه (.) آغاز میشوند (فایلهای پنهان در یونیکس) نیز نمایش داده خواهند شد.
ls -al تمامی فایلها و پوشه ها را در مسیری که باشید به همراه پرمیشن ها،ownership ،سایز،زمان و تاریخ را نمایش می دهد.
ls -ld اگر یک پوشه تعیین شده باشد،دستور ls محتویات پوشه را لیست می کند نه خود پوشه را،با استفاده از این دستور می توان به جای محتویات و یا اجزای پوشه جزئیات آن را مشاهده نمائید.
ls -l نوعهای یونیکس، سطح دسترسیها، تعداد لینکهای سخت، مالک، گروه، اندازه، تاریخچه و… نیز نماش می دهد.
ls -S مرتب سازی نتایج بر اساس حجم فایل
ls -t مرتب سازی بر اساس زمان تغییر
دستور more
more /etc/profile در این دستور تمامی محتویات داخل فایل profile را نمایش می دهد.ls -al |more تمامی فایلها و پوشه ها را صفحه به صفحه نمایش می دهد.
دستور mv
mv برای تغییر نام و جابجایی استفاده می گردد.mv -i myfile yourfile در این دستور فایل “myfile” را به نامی که انتخاب می نمائید”yourfile” تغییر نام می دهد.
mv item1 item2 item3 directory یک یا چند آیتم (فایل یا پوشه) را به یک پوشه جابجا می کند
دستور pwd
pwd نشان می دهد که در حال حاضر در چه پوشه ای هستید.
دستور shutdown
shutdown جهت خاموش کردن سیستم عامل به کار می رود.shutdown -h now در همان لحظه سیستم خاموش می گردد.
shutdown -r now سیستم در همان لحظه خاموش می شود و سپس Restart می گردد.
دستور whereis
whereis این دستور برای جستجو فایل های اجرایی، منبع و راهنمای یک دستور مورد استفاده قرار می گیرد.
دستور which
which دستور which برای بدست آوردن آدرس کامل دستور اجرایی مورد استفاده قرار می گیرد.مثال:which nano